Anders kijken naar het werk kan zeer verhelderend zijn.
Het heeft mij altijd weer geboeid hoe mensen dingen uit een schilderij kunnen halen die totaal voor mij niets zeggend zijn als ze in voelbare tekeningen worden weergegeven.
Wat zeggen mij zaken als diepte, stereoscopie, 3D en ander optisch bedrog. Wanneer handen een oppervlak betasten blijft alles zoals het is, namelijk 3D zonder schaduw of lijnenspel. Naar iets kijken, kan echter ook door na te denken over hoe anderen iets zouden zien.
Hierin is de ziende een blinde medemens gelijk.
Door anders te kijken, kunnen we oude, belemmerende ideeën in de organisatie zien, in ons vak en in ons eigen denken. Steeds op een andere manier kijken naar het vertrouwde is te leren. Bijvoorbeeld door ‘de ogen van een ander te lenen’. De Zorgkundige kan er een topadviseur door worden en meer kansen voor de cliënten en of organisatie benutten.
Ervaring is een van de meest begeerde eigenschappen voor een professional. Ervaring staat voor: ‘Ik heb dit al zo vaak meegemaakt. Laat het maar aan mij over. Ik beheers mijn vak. Ik weet hoe je hiernaar moet kijken.’ Met de ervaring komt voor de professional waardering, beloning en vertrouwen.
Wat we vaak niet beseffen is dat ervaring ook een gevaarlijke keerzijde kan hebben. Door onze ervaring kunnen we op een eenzijdige manier gaan kijken. We hebben een situatie snel door, kunnen het probleem identificeren en hebben de vertrouwde oplossing al klaarliggen. Daar is niets op tegen. Maar kunnen we effectievere oplossingen bedenken als we meer onbevangen door de ervaring heen leren kijken? Beperkt een eenzijdige kijk het zien van nieuwe kansen?
Ik ben zo ervaren dat ik gestopt ben te denken moet het niet zijn
De Franse schrijver Marcel Proust heeft ooit gezegd dat het werkelijke reizen niet bestaat uit het zien van nieuwe landschappen, maar uit het krijgen van nieuwe ogen. Het zoeken naar ‘nieuwe ogen’ is een van de meest boeiende en opwindende zoektochten voor een professional. Het zoeken is dus naar kansrijke nieuwe perspectieven die een ‘kijkdoorbraak’ kunnen opleveren. Hier volgen tips die je zelf kunt uitvoeren of aan anderen kunt aanbevelen.
Stel je de volgende vragen en kijk wat het opzetten van een andere bril met je doet:
- Wie heeft mijn wijze van kijken als zorgverlener sterk beïnvloed?
- Heeft hoe ik momenteel naar mijn taak als zorgverlener kijk, te maken met de cultuur in de organisatie, mijn vooropleiding, mijn loopbaanfase, mijn leeftijd, mijn sekse?
- Kan ik ook anders kijken naar zaken zoals ziekte, verloop, of tevredenheid van mijn collega’s?
- Hoe wordt de wijze waarop ik naar dit probleem kijk, beïnvloed door de informatie die ik hierover heb?
- Wat zijn mijn aannames over deze verandering en hoe beïnvloedt dat mijn beeld van het veranderingsproces?
- Heeft hoe ik er momenteel naar kijk, te maken met mijn persoonlijke waarden?
- Zou ik drie jaar geleden als zorgverlener hier ook zo naar hebben gekeken?
- Ben ik op dit terrein de manier van kijken van anderen aan het overnemen?
- Wat is eigenlijk mijn eigen unieke kijk op de problemen?
- Maakt mijn invalshoek (bril) dit probleem groter of kleiner dan het in werkelijkheid is?
- Waar kan ik heen of met wie kan ik praten om een andere blik hierop te krijgen?
- Zou het mij moeite kosten om een andere blik hierop te krijgen? Durf ik in deze organisatie voor mijn andere wijze van kijken uit te komen?
- Wat levert een geheel nieuwe wijze van kijken mij op?
- Wat is het risico voor mijn kennis/positie als het ene systeem meer door het andere wordt vervangen?
- Wat zou er gebeuren als ik op dezelfde wijze naar de situatie blijf kijken?
Kijken door de ogen van de ander heeft het grote voordeel dat men zich bewust wordt van de eigen starre blik. Let vooral op de mensen die net in dienst zijn. Zij hebben nog geen ervaring met de organisatie en hebben nog een frisse blik op wat beter kan. ‘Leen hun ogen’ door hen in de eerste weken geregeld te vragen wat hen opvalt en wat de verschillen zijn met eerdere werkgevers.
U kunt dat ook doen met medewerkers die intern zijn verschoven. U kunt ook de ogen van klanten lenen door hen te vragen een dag mee te lopen. Wat merken ze op? Wat vinden ze merkwaardig wat voor jouw organisatie volstrekt vanzelfsprekend is. U kunt ook de ‘ogen lenen’ van kinderen, partners van medewerkers of kunstenaars. Elke groep kan een andere kansrijke wijze van kijken binnenbrengen.
Leen eens andere ogen, daar verruim je het blikveld van je leven mee!
Angaden wil juist met zijn medewerkers in gesprek blijven, motiveren,, ondersteunen, verhelderen en meehelpen een juiste koers te varen de ogen open houden.